Hưởng ứng Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh (ngày 19/12/1946), với tinh thần “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh” bất diệt, các thế hệ thanh niên Việt Nam luôn kiên định mục tiêu, lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; nêu cao tinh thần yêu nước, sẵn sàng hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân; xung kích, sáng tạo, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ.

Lời thề “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh” của tuổi trẻ

Trong thư gửi các Chiến sĩ Cảm tử quân Thủ đô, ngày 27/01/1947, Chủ tịch Hồ Chí Minh biểu dương: “Các em là đội cảm tử. Các em quyết tử để cho Tổ quốc quyết sinh. Các em là đại biểu cái tinh thần tự tôn tự lập của dân tộc ta mấy nghìn năm để lại... Nay các em gan góc tiếp thu cái tinh thần bất diệt đó, để truyền lại cho nòi giống Việt Nam muôn đời về sau”¹. “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh” đã thành lời thề thiêng liêng, là mục đích cao cả, biểu tượng sáng ngời cho thế hệ trẻ Việt Nam về tinh thần sẵn sàng hy sinh vì nền độc lập của Tổ quốc.

Trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, đi theo tiếng gọi thiêng liêng của Đảng, của Tổ quốc và lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”, hàng triệu thanh niên Việt Nam đã sớm giác ngộ lý tưởng cách mạng; với tinh thần“Ba sẵn sàng”, “Năm xung phong”, ý chí “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước” đã xung phong “xếp bút nghiên ra trận”, trở thành những chiến sĩ kiên trung, bất khuất. Những anh hùng liệt sĩ, như: Cù Chính Lan, Võ Thị Sáu, Trần Văn Ơn, Bế Văn Đàn, Tô Vĩnh Diện, Nguyễn Văn Trỗi, Nguyễn Viết Xuân, Nguyễn Văn Thạc, Đặng Thị Thùy Trâm, 10 cô gái thanh niên xung phong Ngã ba Đồng Lộc,… là những người trẻ tuổi, gan dạ, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh vì lý tưởng giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước; trở thành tấm gương sống cho các thế hệ thanh niên Việt Nam học tập, noi theo. Câu nói đanh thép của Anh hùng Lý Tự Trọng:“Con đường của thanh niên chỉ là con đường cách mạng, không thể là con đường nào khác” đã trở thành động lực sống, lời hiệu triệu để cống hiến cho Tổ quốc của hàng triệu thế hệ thanh niên Việt Nam.

Chiến sĩ ôm bom ba càng sẵn sàng “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”. Ảnh: Tư liệu

Đất nước thống nhất, tuổi trẻ Việt Nam lại hăng hái bắt tay vào những nhiệm vụ mới, vừa chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc, biên giới Tây Nam, vừa lao động phát triển kinh tế - xã hội. Tinh thần “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh” của tuổi trẻ được biểu hiện rõ nét qua chủ nghĩa anh hùng cách mạng không chỉ trong chiến đấu, mà còn trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Khẩu hiệu “Sống, chiến đấu, lao động và học tập theo gương Bác Hồ vĩ đại” là ngọn đuốc soi đường cho đoàn viên, thanh niên. Với tinh thần “Đâu cần thanh niên có, việc gì khó có thanh niên”, tuổi trẻ luôn xung kích tham gia các phong trào: “Ba mũi tên tiến công chống tiêu cực và toàn Đoàn tham gia xây dựng Đảng”, “Ba xung kích làm chủ tập thể”,… đi đầu trong xây dựng kinh tế, thi đua lao động vượt mức kế hoạch, thực hành tiết kiệm, phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, học tập và xây dựng tập thể học sinh xã hội chủ nghĩa; cùng với cả nước khắc phục khó khăn, bảo vệ vững chắc chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ.

Trong công cuộc đổi mới đất nước, tinh thần “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh” tiếp tục được thanh niên chuyển hóa thành động lực để dám nhận những nhiệm vụ mới, khó khăn, gian khổ; xung phong đến vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn; sẵn sàng hy sinh lợi ích cá nhân vì lợi ích chung của toàn xã hội. Theo đó, nhiều cuộc vận động, phong trào gắn với từng lĩnh vực, đối tượng được triển khai, như: “Tuổi trẻ xung kích, sáng tạo xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”, “Thanh niên Quân đội vươn tới những đỉnh cao”, “Thanh niên Công an nhân dân học tập, thực hiện 6 điều Bác Hồ dạy”,… đã tạo hiệu ứng lan tỏa, dấu ấn tốt đẹp trong xã hội về thế hệ thanh niên thời đại mới với “Tâm trong, Trí sáng, Hoài bão lớn”, góp phần quan trọng cùng toàn Đảng, toàn dân và toàn quân đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế.

Phát huy tinh thần “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh” trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc

Kế thừa, hun đúc tinh thần “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh”, tiếp nối truyền thống của thế hệ cha anh và từ thực tiễn sinh động của các phong trào: “Thanh niên tình nguyện”, “Tuổi trẻ xung kích bảo vệ Tổ quốc”,… thanh niên luôn phấn đấu học tập, rèn luyện và trưởng thành, có lý tưởng cao đẹp, hoài bão, khát vọng vươn lên, góp sức trẻ cho mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Thanh niên tình nguyện lên đường nhập ngũ, đến những nơi biên cương, địa đầu, vùng hải đảo xa để giữ vững chủ quyền, vùng trời, vùng biển của Tổ quốc. Cùng với những màu áo xanh tình nguyện, đoàn viên, thanh niên tích cực xung kích đến các Đảo Thanh niên, Làng Thanh niên lập nghiệp, phát triển kinh tế - xã hội trên khắp các địa bàn, địa phương khó khăn, với khẩu hiệu: “Đi dân nhớ - Ở dân thương - Làm dân tin” ghi dấu ấn sâu đậm trong lòng nhân dân bằng các công trình, phần việc ý nghĩa.

Mỗi khi đất nước gặp thiên tai, dịch bệnh, sức trẻ lực lượng vũ trang luôn thể hiện tinh thần xung kích, tiên phong, lên đường đến những địa bàn bị lũ lụt, sạt lở, bị đất ngăn cách để chi viện lương thực, tìm cách đưa bà con đến nơi an toàn, khi lũ rút lại cùng nhân dân tái thiết lại cuộc sống. Trước tác động của đại dịch Covid-19, hơn 2,3 triệu đoàn viên, thanh niên; trong đó, hàng vạn đoàn viên, thanh niên Quân đội, Công an và Dân quân tự vệ xung kích, tình nguyện tham gia trên tuyến đầu phòng, chống dịch, vận động nguồn lực hỗ trợ hơn 200 tỉ đồng cho công tác phòng, chống dịch. Hình ảnh màu áo xanh thanh niên đồng hành với các lực lượng chức năng tham gia hỗ trợ tại các khu vực cách ly, phong tỏa, điểm tiêm chủng, chốt kiểm soát giao thông 24/24 giờ; vận chuyển lương thực, thực phẩm hỗ trợ đời sống nhân dân vùng dịch; các y sĩ, bác sĩ trẻ không quản ngại ngày đêm trong bộ đồ bảo hộ, chiến đấu với “tử thần” để giành lại sự sống cho bệnh nhân Covid-19; các đoàn cán bộ, nhân viên y tế, chiến sĩ trẻ tình nguyện lên đường chi viện chống dịch tại các vùng tâm dịch là minh chứng rõ nét nhất tinh thần “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh” trong thời bình.

Tinh thần “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh” còn được tuổi trẻ Việt Nam củng cố và khẳng định qua việc dám đương đầu thách thức mới, nhận những nhiệm vụ mới, lĩnh vực mới, đòi hỏi tính chuyên môn, chuyên nghiệp cao, đem lại lợi ích rất lớn cho xã hội, như: công nghệ sinh học, công nghệ tái tạo, công nghệ điện, điện tử, công nghệ thông tin, chuyển đổi số, v.v. Dù ở lĩnh vực, công việc nào, thanh niên đều ra sức lao động, cống hiến, với khát vọng xây dựng một nước Việt Nam hùng cường, thịnh vượng.

Năm năm qua, hơn chín triệu lượt đoàn viên, thanh thiếu nhi trong nhiều ngành nghề, lĩnh vực khác nhau được tuyên dương, khen thưởng đã truyền cảm hứng cho tuổi trẻ Việt Nam khát vọng vươn lên cống hiến, đưa đất nước sánh vai với các cường quốc năm châu. Tiêu biểu là: những đoàn viên, thanh niên nhiều năm liền đạt huy chương vàng tại các kỳ thi Olympic quốc tế; những doanh nhân trẻ dẫn đầu trong khởi nghiệp, chuyển đổi số; những nghệ sĩ, vận động viên vươn tầm thế giới; những chiến sĩ, y sĩ, bác sĩ ngày đêm cống hiến quên mình phòng, chống đại dịch Covid-19 vì sự bình yên, sức khỏe của nhân dân, v.v.

Trước yêu cầu mới của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay, để tiếp tục phát huy tinh thần “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh” trong thanh niên, cần tập trung thực hiện tốt một số nội dung, giải pháp sau:

Thứ nhất, tăng cường giáo dục lý tưởng, đạo đức cách mạng, lòng tự tôn, tự hào dân tộc, khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc cho thế hệ trẻ. Trong giáo dục, cần tiếp tục đổi mới nội dung và phương thức tiến hành; trong đó, kiên trì và kịp thời đổi mới cách thức phổ biến, học tập lý luận chính trị, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước cho thanh niên. Tăng cường các biện pháp nắm bắt, kịp thời định hướng tư tưởng, dư luận xã hội trước những vấn đề mới nảy sinh, nhất là vấn đề còn nhiều luồng ý kiến khác nhau.  Xây dựng cơ chế cung cấp thông tin thường xuyên, kịp thời để mỗi đoàn viên trong tổ chức đều là người có thể truyền tải thông điệp giáo dục thanh thiếu nhi. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, tận dụng tối đa ưu thế của các công cụ, phương tiện truyền thông hiện đại, mạng xã hội, hệ thống báo chí, xuất bản của Đoàn để giáo dục thanh thiếu nhi. Chú trọng tuyên truyền yếu tố tích cực, người tốt, việc tốt, hành động đẹp, góp phần xây đắp lòng nhân ái, biết hy sinh lợi ích riêng vì lợi ích chung.

Thứ hai, đẩy mạnh các phong trào hành động cách mạng, tạo môi trường để thanh niên học tập, rèn luyện, phấn đấu và trưởng thành, hoàn thiện những phẩm chất vốn có và vận dụng nó để cống hiến, xây dựng và bảo vệ đất nước. Các cấp bộ Đoàn cần chủ động tham mưu với Đảng, Nhà nước, cấp ủy, chính quyền các cấp xây dựng, ban hành chính sách bồi dưỡng, sử dụng và phát huy nguồn nhân lực trẻ, tài năng, nhằm phát hiện, thu hút, tập hợp và tạo môi trường thuận lợi để đoàn viên, thanh niên cống hiến, đóng góp tích cực cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Thứ ba, các cấp bộ Đoàn tiếp tục nhân rộng các mô hình thanh niên xung kích tham gia đảm bảo an ninh trật tự, an toàn giao thông trên địa bàn dân cư, các phong trào thi đua trong tuổi trẻ lực lượng vũ trang; động viên họ hăng hái, phấn đấu rèn luyện, gương mẫu đi đầu, làm nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, giữ vững an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội. Đồng thời, tăng cường đấu tranh phòng, chống vi phạm pháp luật và tệ nạn xã hội trong giới trẻ; tham gia tích cực vào công tác đấu tranh, phản bác quan điểm sai trái, xuyên tạc của các thế lực thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

Thứ tư, xây dựng, củng cố tổ chức Đoàn Thanh niên vững mạnh, xứng đáng là đội quân xung kích, tiên phong; trường học xã hội chủ nghĩa của lực lượng thanh niên tiên tiến. Trong đó, tập trung nâng cao chất lượng đoàn viên, nhất là chất lượng chính trị, tư tưởng và tính tiên phong, gương mẫu, bản lĩnh của đoàn viên. Chú trọng giáo dục nâng cao nhận thức, bản lĩnh chính trị, ý thức cảnh giác cách mạng cho đoàn viên, thanh niên. Xây dựng Đoàn Thanh niên thực sự là tổ chức ưu tú nhất của tuổi trẻ, mỗi cán bộ đoàn, đoàn viên phải là tấm gương sống để thanh thiếu nhi học tập, noi theo.

Phát huy tinh thần “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh”, tuổi trẻ Việt Nam tiếp tục ra sức học tập, rèn luyện, quyết tâm, phấn đấu để xứng đáng là những người kế tục trung thành sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng, của dân tộc; luôn tiên phong, đi đầu trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa phồn vinh, hạnh phúc.

TS. NGUYỄN ANH TUẤN, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư thứ Nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh
________________

1 - Hồ Chí Minh – Toàn tập, Tập 5, Nxb CTQG, H. 2011, tr. 44.