Nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu, đảm bảo cho lực lượng vũ trang Quân khu sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao là mục tiêu cao nhất, chủ trương nhất quán, xuyên suốt mà Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu 1 tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và triển khai thực hiện quyết liệt bằng nhiều giải pháp.

Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương Đảng và Bác Hồ, sự yêu thương, đùm bọc của Nhân dân, lực lượng vũ trang Việt Bắc đã sớm hình thành, phát triển¹, làm nòng cốt cùng Nhân dân các dân tộc trên địa bàn, không quản ngại hy sinh, gian khổ, phối hợp, hiệp đồng chiến đấu với quân, dân cả nước tiến hành thắng lợi nhiều chiến dịch lớn², bảo vệ an toàn Trung ương Đảng, Chính phủ, xứng đáng là “An toàn khu” - “Thủ đô kháng chiến”.

Trong chiến cuộc Đông - Xuân 1953 - 1954, quân và dân Việt Bắc đã tham gia nhiều trận đánh quan trọng; chi viện lớn sức người, sức của, góp phần làm nên thắng lợi Điện Biên Phủ - “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”. Những đóng góp của quân và dân Việt Bắc trong kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược xứng đáng với sự tin tưởng, ngợi khen của Bác Hồ: “Cách mệnh đã do Việt Bắc mà thành công, thì kháng chiến sẽ do Việt Bắc mà thắng lợi”³.

Thủ trưởng Bộ Tư lệnh Quân khu 1 trao Quân kỳ Quyết thắng cho Ban Chỉ huy Phòng thủ khu vực thuộc Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Bắc Ninh.

Bước vào cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, lực lượng vũ trang Quân khu đã cùng quân và dân miền Bắc đập tan mưu đồ “leo thang đánh phá miền Bắc” bằng không quân của đế quốc Mỹ; tích cực đóng góp sức người, sức của chi viện cho tiền tuyến lớn miền Nam đánh thắng giặc Mỹ xâm lược, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, lực lượng vũ trang Quân khu cùng với quân và dân cả nước bảo vệ vững chắc biên giới phía Bắc và thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược.

Những năm gần đây, lực lượng vũ trang Quân khu tập trung điều chỉnh tổ chức, biên chế theo hướng “tinh, gọn, mạnh”, xây dựng phòng thủ Quân khu, khu vực phòng thủ các địa phương vững chắc; nền quốc phòng toàn dân vững mạnh; tích cực tham gia phát triển kinh tế - xã hội, giải quyết hiệu quả các thách thức an ninh phi truyền thống, góp phần bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong mọi tình huống.

Trải qua 80 năm xây dựng, chiến đấu, chiến thắng và trưởng thành, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, trực tiếp, thường xuyên là Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, sự giúp đỡ, phối hợp của cấp ủy, chính quyền địa phương cùng sự yêu thương, đùm bọc của đồng bào các dân tộc Việt Bắc, lực lượng vũ trang Quân khu không ngừng lớn mạnh, lập nên những chiến công vang dội, được Đảng, Nhà nước, Quân đội ghi nhận và tặng nhiều phần thưởng cao quý⁴.

Hiện nay và thời gian tới, trong nước và địa bàn Quân khu, an ninh chính trị, xã hội ổn định, kinh tế tiếp tục đà tăng trưởng, quốc phòng, an ninh, đối ngoại được củng cố, tăng cường. Tuy nhiên, tình hình an ninh trên một số địa bàn Quân khu vẫn tiềm ẩn yếu tố gây mất ổn định; các thế lực thù địch, phản động tiếp tục đẩy mạnh chiến lược “diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, lợi dụng vấn đề dân tộc, dân chủ, nhân quyền để chống phá Đảng, Nhà nước, Quân đội, chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Việc tổ chức chính quyền địa phương hai cấp đặt ra cho công tác quân sự, quốc phòng yêu cầu cao hơn, nặng nề hơn, v.v.

Tình hình trên đòi hỏi toàn quân nói chung, lực lượng vũ trang Quân khu nói riêng tiếp tục nêu cao cảnh giác, chủ động, quyết liệt, thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu; trong đó, tập trung vào một số giải pháp chủ yếu sau:

Một là, tập trung xây dựng Đảng bộ Quân khu vững mạnh về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ. Đây là nhân tố quan trọng hàng đầu, quyết định chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của lực lượng vũ trang Quân khu trong suốt 80 năm qua. Kế thừa kinh nghiệm quý báu đó, Đảng ủy Quân khu, cấp ủy, tổ chức đảng các cấp tiếp tục quán triệt sâu sắc, cụ thể hóa và triển khai thực hiện nghiêm các nghị quyết, chỉ thị, quy định, hướng dẫn của Ban Chấp hành Trung ương, Quân ủy Trung ương về công tác xây dựng Đảng và nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên trong giai đoạn mới; thường xuyên giáo dục, đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tư tưởng cho cán bộ, đảng viên, kiên quyết ngăn chặn những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ.

Cùng với đó, chú trọng giáo dục đạo đức cách mạng, “cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư” cho cán bộ, đảng viên; tiếp tục đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; thực hiện Nghị quyết số 847-NQ/QUTW, ngày 28/12/2021 của Quân ủy Trung ương về phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân trong tình hình mới. Tập trung kiện toàn cấp ủy, tổ chức đảng các cấp đủ về số lượng, bảo đảm về chất lượng, có năng lực lãnh đạo toàn diện; duy trì nghiêm nguyên tắc, nền nếp, chế độ sinh hoạt đảng; tiếp tục nhân rộng mô hình chi bộ “4 tốt, 3 không”⁵ trong toàn Đảng bộ. Kết hợp chặt chẽ giữa xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh với xây dựng cấp ủy, đội ngũ cán bộ chủ trì các cấp theo tinh thần “7 dám”, thực sự tiêu biểu về bản lĩnh chính trị, đạo đức, trí tuệ, có tầm nhìn và năng lực nổi trội. Thực hiện tốt công tác đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng cán bộ; quy hoạch chặt chẽ, đúng nguyên tắc, quy chế, quy trình.

Kiểm tra, động viên cán bộ, chiến sĩ của Quân khu tham gia thực hiện nhiệm vụ diễu binh, diễu hành trong Lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9.

Hai là, tiếp tục củng cố, kiện toàn lực lượng vũ trang Quân khu “tinh, gọn, mạnh”. Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tiếp tục quán triệt và triển khai thực hiện nghiêm các nghị quyết, chỉ thị của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng về tổ chức Quân đội nhân dân Việt Nam, nhất là Nghị quyết số 866-NQ/QUTW, ngày 14/6/2025 của Quân ủy Trung ương về lãnh đạo tiếp tục thực hiện sắp xếp tổ chức quân sự địa phương “tinh, gọn, mạnh” đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Tiếp tục giáo dục, quán triệt làm cho cán bộ, chiến sĩ nhận thức đầy đủ, sâu sắc về chủ trương sáp nhập, tổ chức lại, thành lập mới các cơ quan, đơn vị; quyết tâm thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị trọng tâm; giữ vững chất lượng huấn luyện, nền nếp chính quy, chấp hành kỷ luật, sẵn sàng chiến đấu.

Cùng với đó, tiếp tục chỉ đạo các cơ quan, đơn vị kịp thời điều chỉnh quyết tâm chiến đấu, điều chỉnh thế trận quân sự trong khu vực phòng thủ, thế bố trí lực lượng, phương tiện phù hợp với tình hình thực tiễn. Tăng cường cán bộ bồi dưỡng, giúp đỡ ban chỉ huy quân sự cấp xã; tiếp tục kiện toàn, hoàn chỉnh cơ chế hoạt động ban chỉ huy phòng thủ khu vực, ban chỉ huy bộ đội biên phòng, nâng cao chất lượng thực hiện công tác quốc phòng, quân sự địa phương. Chỉ đạo cơ quan quân sự các cấp tiếp tục tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương và phối hợp với các lực lượng trong giải quyết các thách thức an ninh phi truyền thống, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội từ cơ sở; kịp thời phát hiện những bất cập, chồng chéo, khơi thông các “điểm nghẽn”, bảo đảm việc tổ chức lực lượng vũ trang địa phương theo mô hình mới thực sự đi vào chiều sâu, ổn định, hiệu quả.

Ba là, đổi mới, nâng cao chất lượng công tác huấn luyện, giáo dục, đào tạo, góp phần nâng cao trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu cho lực lượng vũ trang. Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, nhà trường tăng cường giáo dục, quán triệt và thực hiện hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị của trên về huấn luyện, giáo dục, đào tạo⁶, tạo sự thống nhất về nhận thức và hành động cho cán bộ, chiến sĩ. Trước hết, tập trung làm tốt công tác chuẩn bị huấn luyện; coi trọng công tác tập huấn, bồi dưỡng và phát huy tinh thần tự học, tự rèn, đổi mới, sáng tạo của đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ trực tiếp huấn luyện.

Quá trình huấn luyện, thực hiện đúng phương châm, quan điểm, nguyên tắc và các mối kết hợp; coi trọng huấn luyện đồng bộ, chuyên sâu, theo hướng hiện đại, sát đối tượng tác chiến, phù hợp với tổ chức, biên chế của các đơn vị và cách đánh của lực lượng vũ trang Quân khu. Đối với lực lượng thường trực, tập trung huấn luyện nâng cao trình độ kỹ thuật, chiến thuật, nghiệp vụ, giỏi tác chiến bằng vũ khí trong biên chế và khi được tăng cường binh khí kỹ thuật; với lực lượng dân quân, tự vệ, chú trọng huấn luyện, diễn tập hiệp đồng với các lực lượng trong khu vực phòng thủ, xử lý các tình huống A2, bảo đảm an ninh trật tự, phòng, chống giảm nhẹ thiên tai, cứu hộ, cứu nạn, tham gia ứng phó các thảm họa, dịch bệnh. Đối với biên phòng, tập trung huấn luyện kỹ thuật, chiến thuật chuyên ngành, chuyên môn, nghiệp vụ, pháp luật, ngoại ngữ, đối ngoại biên phòng, công tác dân vận.

Tiếp tục đổi mới tổ chức, phương pháp luyện tập, diễn tập chỉ huy - cơ quan trên bản đồ và ngoài thực địa. Trước mắt, nghiên cứu tổ chức tốt diễn tập ban chỉ huy phòng thủ khu vực, làm cơ sở rút kinh nghiệm, đúc rút hoàn thiện lý luận. Thường xuyên làm tốt công tác thanh tra, kiểm tra, phúc tra và sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm công tác huấn luyện, v.v. Trường Quân sự Quân khu nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo cho các đối tượng; coi trọng công tác dạy và học ngoại ngữ, tiếng dân tộc thiểu số cho cán bộ, chiến sĩ.

Bốn là, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác đối ngoại quốc phòng. Thực hiện tốt giải pháp này sẽ góp phần tạo sức mạnh tổng hợp, giữ vững chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia, bảo vệ vững chắc Tổ quốc “từ sớm, từ xa”. Theo đó, Quân khu chỉ đạo cấp ủy, chỉ huy các cấp phối hợp với các cơ quan chức năng tuyên truyền, giáo dục và triển khai thực hiện có hiệu quả chủ trương, đường lối đối ngoại của Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng về hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng trong tình hình mới.

Các cơ quan, đơn vị, đặc biệt là ban chỉ huy bộ đội biên phòng các tỉnh biên giới xây dựng chương trình, kế hoạch thực hiện nhiệm vụ đối ngoại quốc phòng chặt chẽ, khoa học, phù hợp với đặc điểm nhiệm vụ, địa bàn, bảo đảm đưa hoạt động đối ngoại quốc phòng của Quân khu đi vào chiều sâu, thực chất, hiệu quả cao. Trọng tâm là phối hợp với các lực lượng chức năng nước bạn, duy trì cơ chế gặp gỡ, hội đàm, trao đổi thông tin, kịp thời chia sẻ về tình hình tội phạm biên giới, cùng nhau kiểm soát chặt chẽ biên giới; tổ chức tuần tra song phương, kiểm tra thực địa các cột mốc; gắn đối ngoại quốc phòng với đẩy mạnh đối ngoại nhân dân. Tích cực tham gia các hoạt động Giao lưu Hữu nghị quốc phòng biên giới và giao lưu sĩ quan trẻ Việt Nam - Trung Quốc do Bộ Quốc phòng tổ chức,… tạo sức mạnh tổng hợp trong quản lý, bảo vệ, xây dựng đường biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác, cùng phát triển.

Ngoài ra, tập trung bồi dưỡng, đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn, ngoại ngữ cho đội ngũ cán bộ, nhân viên chuyên trách công tác đối ngoại quốc phòng; đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin và các thành tựu kỹ thuật tiên tiến, hiện đại, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Năm là, thường xuyên phối hợp chặt chẽ với các địa phương, lực lượng, thực hiện tốt công tác quân sự, quốc phòng, bảo vệ vững chắc địa bàn, không để bị động, bất ngờ trong mọi tình huống. Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu tăng cường chỉ đạo bộ chỉ huy quân sự các tỉnh tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương chỉ đạo các sở, ban, ngành, đoàn thể quán triệt, triển khai thực hiện hiệu quả Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XIII) về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới; các nghị quyết, chỉ thị về xây dựng khu vực phòng thủ, xây dựng nền quốc phòng toàn dân, quan điểm kết hợp chặt chẽ giữa quốc phòng với kinh tế và kinh tế với quốc phòng trên địa bàn,... tạo sự thống nhất về nhận thức và hành động cho cán bộ, chiến sĩ, cấp ủy, chính quyền địa phương và Nhân dân trong triển khai thực hiện.

Tổ chức rà soát, bổ sung, kiện toàn hội đồng giáo dục quốc phòng và an ninh, hội đồng nghĩa vụ quân sự các cấp sau đại hội Đảng và bầu cử hội đồng nhân dân các cấp; nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác bồi dưỡng, phổ biến kiến thức quốc phòng và an ninh cho các đối tượng; cơ quan quân sự các cấp làm tốt công tác lựa chọn cán bộ đào tạo cán bộ ngành quân sự cơ sở; thực hiện tốt công tác tuyển quân, tuyển sinh quân sự.

Chủ trì phối hợp, tham mưu với cấp ủy, chính quyền các địa phương điều chỉnh quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội gắn với bảo đảm quốc phòng, an ninh sau sáp nhập và thực hiện chính quyền địa phương hai cấp; huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực để củng cố, xây dựng các tiềm lực, thế trận trong khu vực phòng thủ tỉnh và phòng thủ Quân khu vững chắc; nâng cao khả năng động viên quốc phòng. Tiếp tục triển khai xây dựng, hoàn thiện, nâng cấp trụ sở làm việc của ban chỉ huy quân sự cấp xã; đẩy nhanh tiến độ xây dựng chốt dân quân thường trực biên giới, đường tuần tra biên giới theo đúng quy định và lộ trình xác định.

Cùng với đó, thường xuyên phối hợp chặt chẽ với các đơn vị của Bộ đứng chân trên địa bàn, lực lượng Công an, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng nắm chắc tình hình nội địa, ngoại biên, nhất là ở các địa bàn nhạy cảm, phức tạp, trọng yếu, không để bị động, bất ngờ; kịp thời xử lý từ sớm, từ xa, từ cơ sở các vụ việc; phối hợp nâng cao chất lượng, hiệu quả diễn tập khu vực phòng thủ, phòng thủ dân sự, giữ vững ổn định địa bàn.

Phát huy truyền thống quê hương cách mạng, lực lượng vũ trang Quân khu 1 quyết tâm đoàn kết một lòng, chủ động khắc phục mọi khó khăn, không ngừng nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu, tiếp tục lập thành tích xuất sắc, tô thắm thêm truyền thống “Trung hiếu, tiên phong, đoàn kết, chiến thắng”, góp phần bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong tình hình mới.

Thiếu tướng TRƯƠNG MẠNH DŨNG, Tư lệnh Quân khu
____________________        

1 - Ngày 16/10/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh thành lập 12 chiến khu trên cả nước, trong đó có Chiến khu 1 (Quân khu 1 ngày nay) và ngày 16/10 hằng năm trở thành ngày truyền thống của lực lượng vũ trang Quân khu 1.

2 - Chiến dịch phản công Việt Bắc Thu - Đông năm 1947; Chiến dịch Đường số 3 (1948); Chiến dịch Cao - Bắc - Lạng (1949); Chiến dịch Biên giới Thu - Đông 1950, v.v.

3 - Bộ Tư lệnh Quân khu 1 – Lịch sử lực lượng vũ trang Quân khu 1 - Việt Bắc (1945 - 2015), Nxb QĐND, H. 2015, tr. 7.

4 - Huân chương Sao vàng (năm 1984); Huân chương Hồ Chí Minh (năm 2002); 03 Huân chương Quân công hạng Nhất (năm 1983, 1984, 2015); Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba (năm 2017); Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất (năm 2020),…; nhiều tập thể, cá nhân được tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, v.v.

5 - Bốn tốt: lãnh đạo hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị; chất lượng sinh hoạt tốt; đoàn kết, kỷ luật tốt; cán bộ, đảng viên tốt. Ba không: không có đảng viên mắc tệ nạn xã hội; không có cán bộ, đảng viên vi phạm quy định về an toàn giao thông; không có cán bộ, đảng viên sử dụng giấy tờ tùy thân để tín chấp vay tiền, tài sản, vay nợ không có khả năng thanh toán.

6 - Nghị quyết số 1657-NQ/QUTW, ngày 20/12/2022 của Quân ủy Trung ương về đổi mới công tác giáo dục và đào tạo đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng Quân đội trong tình hình mới; Nghị quyết số 1659-NQ/QUTW, ngày 20/12/2022 của Quân ủy Trung ương, Nghị quyết số 19-NQ/ĐU, ngày 16/3/2023 của Đảng ủy Quân khu 1 về nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2023 - 2030 và những năm tiếp theo.