Trong suốt chặng đường 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành (15/10/1945 - 15/10/2025), dưới sự lãnh đạo của Đảng, lực lượng vũ trang Quân khu 4 đã nêu cao chủ nghĩa anh hùng cách mạng, vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách, cùng quân và dân cả nước làm nên những chiến công oanh liệt trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đó là động lực to lớn để lực lượng vũ trang Quân khu tiếp tục phấn đấu hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng, Nhà nước và Nhân dân.

Quân khu 4 là địa bàn chiến lược về quốc phòng, an ninh của cả nước, vùng đất địa linh, nhân kiệt, giàu truyền thống cách mạng. Trước Cách mạng Tháng Tám năm 1945, các tổ chức vũ trang dưới sự lãnh đạo của Đảng trên địa bàn ra đời rất sớm, là những tổ chức tiền thân của lực lượng vũ trang Quân khu.

Các đại biểu tham quan mô hình học cụ trưng bày trong Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân khu nhiệm kỳ 2025 - 2030.

Để đáp ứng sự phát triển của nhiệm vụ cách mạng, ngày 15/10/1945, Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh quyết định tổ chức các chiến khu trong toàn quốc; trong đó có Chiến khu 4 - tiền thân của Quân khu 4 ngày nay. Trải qua 80 năm xây dựng, chiến đấu, trưởng thành, lực lượng vũ trang Quân khu đã phát huy vai trò nòng cốt, cùng Nhân dân trên địa bàn lập nhiều chiến công vang dội, đóng góp quan trọng vào sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

 Trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, Quân khu 4 vừa là tiền tuyến, vừa là hậu phương. Mặc dù đứng trước muôn vàn khó khăn, gian khổ và phải chịu không ít hy sinh, mất mát, nhưng lực lượng vũ trang Quân khu luôn nêu cao chủ nghĩa anh hùng cách mạng, anh dũng vô song, phát huy tinh thần tự lực, tự cường, vừa xây dựng, vừa chiến đấu, không ngừng trưởng thành về mọi mặt. Từ nền tảng là lực lượng dân quân, du kích phát triển thành lực lượng vũ trang ba thứ quân làm nòng cốt cùng toàn dân đánh giặc. Trong 9 năm kháng chiến chống thực dân Pháp, lực lượng vũ trang Quân khu đã vận dụng linh hoạt các hình thức tác chiến, thủ đoạn chiến đấu; đẩy mạnh chiến tranh du kích, kết hợp đấu tranh vũ trang với đấu tranh chính trị, binh vận, bảo vệ địa bàn, xây dựng hậu phương; tổ chức nhiều chiến dịch, đợt hoạt động lớn ở trong nước và phối hợp với lực lượng vũ trang cách mạng của nước bạn hoạt động ở chiến trường Trung - Hạ Lào, Đông Bắc Campuchia, đánh bại nhiều cuộc hành quân càn quét, bình định, căng kéo, kiềm chế, tiêu hao, tiêu diệt bộ phận quan trọng chủ lực địch, góp phần làm thất bại các chiến lược chiến tranh của chúng. Đặc biệt, trong Chiến cuộc Đông Xuân 1953 - 1954, quân và dân Quân khu đã phối hợp với các chiến trường kìm chân địch và dốc hết nhân tài, vật lực chi viện cho Chiến dịch Điện Biên Phủ, cùng quân và dân cả nước làm nên chiến thắng “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, kết thúc vẻ vang cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược.

Trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, với tinh thần “Tất cả vì tiền tuyến, tất cả để đánh thắng giặc Mỹ xâm lược”, quân và dân Quân khu đã kiên cường bám trụ chiến đấu, phục vụ chiến đấu, đẩy mạnh sản xuất. Các đơn vị, địa phương trên địa bàn Quân khu đã khơi nguồn nhiều phong trào, khẩu hiệu hành động cách mạng có sức lan tỏa to lớn, trở thành biểu tượng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, như: “Gió Đại Phong”, “Xe chưa qua, nhà không tiếc”, “Nhằm thẳng quân thù mà bắn”, v.v. Mặc dù phải gánh chịu hàng triệu tấn bom đạn của địch dội xuống, nhưng quân và dân Quân khu luôn sắt son tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, kiên cường bám trụ một tấc không đi, một ly không rời, anh dũng chiến đấu bảo vệ vững chắc hậu phương và tuyến hành lang chi viện chiến lược Đường Trường Sơn. Phối hợp với các đơn vị bộ đội chủ lực đánh bại cuộc chiến tranh phá hoại bằng không quân và hải quân của đế quốc Mỹ ra miền Bắc và giành thắng lợi vang dội trong các chiến dịch: Đường 9-Khe Sanh (năm 1968); Đường 9-Nam Lào (năm 1971); giải phóng Quảng Trị và bảo vệ Thành cổ Quảng Trị (năm 1972),... góp phần to lớn vào thắng lợi của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975, đỉnh cao là Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. Cùng với đó, lực lượng vũ trang Quân khu luôn nêu cao tinh thần quốc tế cao cả, cùng quân và dân nước bạn Lào tổ chức xây dựng lực lượng, liên minh chiến đấu, góp phần xây đắp mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, tình đoàn kết đặc biệt giữa quân đội và nhân dân hai nước Việt Nam - Lào.

Sau năm 1975, lực lượng vũ trang Quân khu đã phát huy truyền thống anh dũng kiên cường, bất khuất trong chiến tranh giải phóng, tích cực tham gia lao động, sản xuất, hàn gắn vết thương chiến tranh; chiến đấu bảo vệ biên giới phía Tây Nam, phía Bắc và làm nhiệm vụ quốc tế. Những năm gần đây, trong bối cảnh quốc tế, khu vực diễn biến phức tạp, lực lượng vũ trang Quân khu luôn tuyệt đối tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, nêu cao tinh thần cảnh giác cách mạng, thường xuyên nắm chắc tình hình, phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền các tỉnh, thành phố trên địa bàn lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt nhiệm vụ quân sự, quốc phòng; giữ vững và phát huy tốt vai trò nòng cốt trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân và “thế trận lòng dân” ngày càng vững chắc. Công tác điều chỉnh tổ chức lực lượng “tinh, gọn, mạnh” được tiến hành nghiêm túc, quyết liệt, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu” đạt kết quả tốt; nền nếp chính quy, quản lý kỷ luật có bước chuyển biến tiến bộ vững chắc. Chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của lực lượng vũ trang Quân khu được nâng lên; thực hiện có hiệu quả chức năng, nhiệm vụ đội quân công tác; lao động sản xuất và nhiệm vụ đối ngoại quốc phòng. Đặc biệt, cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang Quân khu đã xung kích, nòng cốt trong phòng, chống thiên tai, tìm kiếm, cứu nạn, xử lý ô nhiễm môi trường; xây dựng cơ sở chính trị, làm tốt công tác dân vận, giúp Nhân dân xóa đói, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới và tiến hành công tác chính sách hậu phương quân đội, hoạt động đền ơn đáp nghĩa, v.v. Qua đó, làm ngời sáng thêm phẩm chất, hình ảnh cao quý “Bộ đội Cụ Hồ”, thắt chặt tình đoàn kết gắn bó máu thịt với Nhân dân, xứng đáng là lực lượng chính trị, lực lượng chiến đấu tuyệt đối trung thành, tin cậy của Đảng, Nhà nước và Nhân dân.

Ghi nhận những thành tích đặc biệt xuất sắc đạt được, lực lượng vũ trang Quân khu vinh dự được Nhà nước tặng thưởng 02 Huân chương Sao vàng, 03 Huân chương Hồ Chí Minh, 03 Huân chương Độc lập hạng Nhất, Nhì, Ba; 1.047 tập thể và 393 cá nhân được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, cùng nhiều phần thưởng cao quý khác.

Thời gian tới, trong nước và trên địa bàn Quân khu, chính trị, xã hội ổn định, kinh tế tiếp tục có bước phát triển; quốc phòng, an ninh được giữ vững. Tuy nhiên, các thế lực thù địch, phản động tiến hành các hoạt động chống phá ngày càng công khai, trực diện và quyết liệt hơn; thiên tai, dịch bệnh diễn biến phức tạp. Việc thực hiện chính quyền địa phương hai cấp đặt ra cho công tác quân sự, quốc phòng địa phương những yêu cầu, nhiệm vụ mới, cao hơn. Để kế tục, phát huy truyền thống vẻ vang, lập những chiến công trong thời kỳ mới, lực lượng vũ trang Quân khu tập trung quán triệt, thực hiện tốt một số nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu sau:

Vận chuyển hàng cứu trợ Nhân dân bị ảnh hưởng do cơn bão số 5, tháng 8/2025.

1. Tiếp tục xây dựng lực lượng vũ trang Quân khu tinh, gọn về tổ chức, vững mạnh về chính trị, tư tưởng

Phát huy kết quả, kinh nghiệm đạt được, Quân khu tiếp tục quán triệt, thực hiện nghiêm đường lối quân sự, quốc phòng của Đảng, nhất là nghị quyết của Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương, kế hoạch của Bộ Quốc phòng về tổ chức Quân đội nhân dân Việt Nam giai đoạn 2021 - 2030 và những năm tiếp theo; chủ động phối hợp với cấp ủy, chính quyền các địa phương đẩy mạnh xây dựng lực lượng vũ trang ba thứ quân có cơ cấu thành phần hợp lý, chất lượng cao theo Bộ tiêu chí lực lượng vũ trang Quân khu 4 hiện đại trong tình hình mới. Đẩy mạnh rà soát, kiện toàn tổ chức, biên chế các cơ quan, đơn vị đảm bảo tinh, gọn, mạnh, đồng bộ, hợp lý, rõ chức năng, nhiệm vụ, mối quan hệ công tác. Đặc biệt, tiếp tục tập trung chỉ đạo thực hiện tốt việc sắp xếp tổ chức cơ quan quân sự địa phương “tinh, gọn, mạnh”, đảm bảo phù hợp với mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp, chú trọng địa bàn vùng sâu, vùng xa, biên giới.

Cùng với kiện toàn tổ chức lực lượng, Quân khu tập trung lãnh đạo thực hiện thắng lợi Nghị quyết đại hội Đảng bộ Quân khu lần thứ XII, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Trọng tâm là nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của cấp ủy, tổ chức đảng và chất lượng đội ngũ đảng viên; kiện toàn, nâng cao hiệu quả hoạt động của chi bộ quân sự cấp xã. Tiếp tục xây dựng và thực hiện tốt mô hình “Chi bộ bốn tốt”, “Đảng bộ cơ sở bốn tốt”. Quân khu tiếp tục đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị, tư tưởng; thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 847-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương, Cuộc vận động phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới, phát huy giá trị văn hóa “Bộ đội Cụ Hồ” trên quê hương Bác,… nhằm khơi dậy, phát huy mạnh mẽ tinh thần yêu nước, tự chủ, tự tin, tự lực, tự cường, tự hào dân tộc, truyền thống anh hùng của Quân đội và lực lượng vũ trang Quân khu, đảm bảo cho lực lượng vũ trang Quân khu là một khối thống nhất về ý chí, hành động, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.  

2. Đột phá huấn luyện giỏi, sẵn sàng chiến đấu cao

Quân khu tiếp tục chỉ đạo quán triệt, đẩy mạnh thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng về công tác huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, trực tiếp là Nghị quyết số 1659-NQ/QUTW, ngày 20/12/2022 của Quân ủy Trung ương, Nghị quyết số 755-NQ/ĐU, ngày 15/02/2023 của Đảng ủy Quân khu về nâng cao chất lượng công tác huấn luyện giai đoạn 2023 - 2030 và những năm tiếp theo. Trên cơ sở đó, đẩy mạnh đổi mới tư duy trong lãnh đạo, chỉ đạo công tác huấn luyện; khẩn trương rà soát, bổ sung các chỉ tiêu, biện pháp trong chương trình, kế hoạch thực hiện, đảm bảo tính khả thi cao, phù hợp với tình hình thực tiễn, tư duy mới về quốc phòng, quân sự của Đảng và yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Để đạt hiệu quả cao, quá trình triển khai, các cơ quan, đơn vị, địa phương chú trọng huấn luyện đồng bộ, chuyên sâu, theo hướng hiện đại; huấn luyện làm chủ vũ khí, trang bị hiện có và vũ khí, trang bị mới, huấn luyện đêm, huấn luyện cơ động, cường độ cao trong mọi điều kiện, sát thực tế chiến đấu, sát nhiệm vụ, đối tượng, địa bàn và phương án tác chiến. Đẩy mạnh đổi mới nội dung, phương pháp tổ chức diễn tập, nhất là diễn tập tác chiến phòng thủ Quân khu, diễn tập khu vực phòng thủ sát với điều kiện tác chiến hiện đại. Lãnh đạo duy trì nghiêm các chế độ sẵn sàng chiến đấu; kịp thời điều chỉnh, bổ sung, hoàn chỉnh các quyết tâm, kế hoạch tác chiến, điều chỉnh thế trận phòng thủ Quân khu, khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố, phòng thủ khu vực phù hợp với điều chỉnh, tổ chức chính quyền địa phương hai cấp; duy trì tốt hoạt động của các ban chỉ huy phòng thủ khu vực; tăng cường các biện pháp quản lý chặt chẽ biên giới, biển, đảo và các địa bàn trọng điểm. Nâng cao năng lực tác chiến không gian mạng, phối hợp triển khai các giải pháp bảo đảm an ninh, an toàn thông tin. Chủ động xây dựng và luyện tập thuần thục các phương án, kế hoạch sẵn sàng chiến đấu; phối hợp với các lực lượng và cấp ủy, chính quyền các địa phương tổ chức lực lượng, phương tiện tham gia có hiệu quả nhiệm vụ phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn.

3. Tăng cường xây dựng tiềm lực, thế trận quốc phòng toàn dân

Hiện nay, các địa phương trên địa bàn Quân khu đã vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp, đặt ra cho công tác quân sự, quốc phòng nhiều vấn đề mới. Trước tình hình đó, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu chủ động phối hợp với cơ quan chức năng Bộ Quốc phòng và các tỉnh ủy, thành ủy lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao chất lượng xây dựng và hoạt động khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố gắn với phòng thủ quân khu, tạo thế phòng thủ liên hoàn, vững chắc trên từng địa bàn, đơn vị hành chính mới. Trước mắt, tập trung rà soát, điều chỉnh quy hoạch, thế trận phòng thủ quân khu và các khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố; bổ sung, hoàn thiện cơ chế chỉ đạo, điều hành xây dựng, hoạt động của khu vực phòng thủ; bổ sung hoàn thiện kế hoạch sẵn sàng chiến đấu và quyết tâm tác chiến bảo vệ Tổ quốc. Chỉ đạo Bộ Chỉ huy Quân sự các tỉnh, thành phố tham mưu giúp cấp ủy, chính quyền địa phương cụ thể hóa, ban hành các chương trình, đề án, kế hoạch thực hiện các chiến lược về quân sự, quốc phòng; kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế - xã hội với tăng cường quốc phòng, an ninh; phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị trong xây dựng tiềm lực, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân; nâng cao tính bền vững và khả năng huy động đáp ứng yêu cầu các tình huống quốc phòng theo phương châm “4 tại chỗ”.

Quân khu tiếp tục phối hợp, chỉ đạo các địa phương tập trung xây dựng lực lượng dân quân tự vệ vững mạnh, rộng khắp, lực lượng dự bị động viên hùng hậu, chất lượng cao. Đẩy mạnh thực hiện đề án xây dựng dân quân biển, dân quân thường trực. Các địa phương, đơn vị tiếp tục triển khai thực hiện đề án “Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác dân vận của lực lượng vũ trang Quân khu 4 ở vùng đặc thù trên địa bàn Quân khu giai đoạn 2026 - 2030 và những năm tiếp theo”, tích cực tham gia xây dựng, củng cố cơ sở chính trị vững mạnh ở các địa bàn trọng yếu, biên giới, vùng sâu, vùng xa, vùng chiến lược trọng điểm về quốc phòng, an ninh. Đồng thời, làm tốt công tác đối ngoại quốc phòng, nhất là nhiệm vụ C; nâng cao chất lượng công tác nghiên cứu dự báo và tham mưu chiến lược về đối ngoại quốc phòng, góp phần xây dựng tuyến biên giới Việt Nam - Lào hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, bảo vệ vững chắc Tổ quốc từ sớm, từ xa.

4. Đẩy mạnh phát triển khoa học công nghệ, chuyển đổi số; nâng cao chất lượng công tác hậu cần - kỹ thuật, bảo đảm kịp thời cho các nhiệm vụ

Quán triệt, thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW, ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị (khóa XIII), Nghị quyết số 3488-NQ/QUTW, ngày 29/01/2025 của Quân ủy Trung ương về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu chủ trương tiếp tục đột phá công tác khoa học, công nghệ, chuyển đổi số. Tập trung nghiên cứu âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch trên địa bàn Quân khu; lý luận xây dựng quân đội hiện đại, chiến tranh hiện đại và hoạt động tác chiến khu vực phòng thủ, phòng thủ Quân khu; coi trọng ứng dụng công nghệ thông tin, công nghệ mới vào hoạt động quân sự, nghiên cứu khoa học, sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, v.v. Tích cực huy động các nguồn lực phát triển hạ tầng số, dữ liệu số và nhân lực số, xây dựng mô hình “đơn vị số”, “quân nhân số”, làm chủ nền tảng số, có kỹ năng số để phục vụ nhiệm vụ được giao. Tối ưu hóa quy trình nghiệp vụ, đưa hoạt động lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý và một số hoạt động chỉ huy huấn luyện, tác chiến lên môi trường điện tử, xây dựng môi trường số an toàn, lành mạnh, rộng khắp.

Toàn Quân khu tiếp tục quán triệt, thực hiện hiệu quả các nghị quyết, đề án, dự án, phong trào thi đua, cuộc vận động về công tác hậu cần - kỹ thuật, bảo đảm đầy đủ, đồng bộ, kịp thời hậu cần, kỹ thuật cho các nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, phòng chống thiên tai.

Cùng với các nhiệm vụ, giải pháp trên, Quân khu tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tăng cường công tác quản lý bộ đội, tạo chuyển biến mạnh mẽ trong xây dựng chính quy và chấp hành kỷ luật Quân đội, pháp luật Nhà nước; kiên quyết không để xảy ra các vụ việc vi phạm kỷ luật nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức mạnh chiến đấu và truyền thống, phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”.

Truyền thống 80 năm xây dựng, chiến đấu, trưởng thành và phát triển của lực lượng vũ trang Quân khu 4 vừa thể hiện những tinh hoa, khí phách của dân tộc, của Quân đội ta, vừa có những nét đặc trưng, bản sắc của vùng đất và tư chất của con người nơi đây; là kết tinh của ý chí, nghị lực, đặc biệt là tinh thần yêu nước, lòng dũng cảm của quân và dân trên mảnh đất “địa linh nhân kiệt”. Điều đó đã trở thành niềm tự hào của các thế hệ cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang Quân khu. Những giá trị truyền thống đó là động lực để lực lượng vũ trang Quân khu tiếp tục phát huy mạnh mẽ hơn nữa, viết tiếp chiến công trong thời kỳ mới, góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân đưa đất nước vững bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình phát triển giàu mạnh, thịnh vượng của dân tộc Việt Nam.

Trung tướng HÀ THỌ BÌNH, Tư lệnh Quân khu