Công tác đảng, công tác chính trị trong Quân đội nhân dân Việt Nam là bộ phận rất quan trọng trong hoạt động lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội, một mặt công tác cơ bản của cấp ủy, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy và cơ quan chính trị các cấp trong toàn quân, nhằm giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với Quân đội, góp phần xây dựng, củng cố vững chắc bản chất giai cấp công nhân, tính nhân dân, tính dân tộc và làm cho Quân đội ta luôn là lực lượng chính trị tin cậy, tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Đảng, Nhà nước và Nhân dân. Sự ra đời, phát triển và phát huy hiệu lực, hiệu quả của công tác đảng, công tác chính trị trong Quân đội gắn liền với quá trình xây dựng, chiến đấu, chiến thắng và trưởng thành của Quân đội ta. Hoạt động công tác đảng, công tác chính trị đã góp phần quan trọng vào sự nghiệp xây dựng Quân đội, củng cố quốc phòng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Thượng tướng Trịnh Văn Quyết và các đại biểu tham quan khu trưng bày tại Hội nghị sơ kết 5 năm thực hiện Đề án “Quân đội phòng, chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa trong tình hình mới”. Ảnh: qdnd.vn

Nhận thức đúng kết quả, thành tựu và bài học kinh nghiệm về phát huy vai trò công tác đảng, công tác chính trị trong 80 năm qua vào xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại, phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước, Nhân dân tin tưởng giao phó có ý nghĩa rất quan trọng. Vì vậy, các cấp ủy, tổ chức đảng, đội ngũ chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy và cơ quan chính trị các cấp trong toàn quân cần khẳng định rõ và tuyên truyền rộng rãi những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử của công tác đảng, công tác chính trị trong quá trình xây dựng, chiến đấu, chiến thắng và trưởng thành của Quân đội nhân dân Việt Nam.

Thứ nhất, khẳng định vị trí, vai trò và kết quả hoạt động công tác đảng, công tác chính trị trong xây dựng và giữ vững trận địa tư tưởng của Đảng trong Quân đội

Quán triệt sâu sắc đường lối chính trị, quân sự của Đảng, dưới sự lãnh đạo của Quân ủy Trung ương, Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam đã chỉ đạo, hướng dẫn và tổ chức triển khai thực hiện toàn diện, đồng bộ và thống nhất các mặt hoạt động công tác đảng, công tác chính trị trong toàn quân, trọng tâm là công tác lãnh đạo tư tưởng, giáo dục chính trị, trang bị cho cán bộ, chiến sĩ nhận thức đúng đắn về sự trung thành, kiên định mục tiêu, lý tưởng chiến đấu, tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, xác định rõ đối tác, đối tượng, nhiệm vụ của Quân đội trong từng giai đoạn cách mạng, góp phần quyết định để Quân đội ta hoàn thành nhiệm vụ, không ngừng phát triển, lớn mạnh, lập nhiều chiến công xuất sắc trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc; xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, thực hiện nghĩa vụ quốc tế cao cả. Trong mọi thời kỳ của cách mạng, công tác tư tưởng trong toàn quân được tiến hành toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm, đáp ứng tốt yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra. Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, các cấp, các lực lượng trong Quân đội và nhân dân đã nắm vững và thấu suốt đường lối kháng chiến “toàn dân, toàn diện, trường kỳ, dựa vào sức mình là chính”, đã phát huy tinh thần “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh”, “Bình dân học vụ”, “Hũ gạo cứu đói”, “Tất cả cho tiền tuyến, tất cả để chiến thắng”, góp phần làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, v.v. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, trước những khó khăn, gian khổ, nhất là sự khốc liệt trên chiến trường miền Nam cũng như hậu phương miền Bắc; cán bộ, chiến sĩ Quân đội ta đã xây dựng và phát huy tốt tinh thần “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”, “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”, “tìm Mỹ mà đánh, tìm ngụy mà diệt”, “nắm thắt lưng địch mà đánh”,… tạo nên sức mạnh tổng hợp “đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào”, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Sau thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, hoạt động công tác đảng, công tác chính trị trong toàn quân đã có sự phát triển mới, đóng góp tích cực vào cuộc “chiến tranh bảo vệ Tổ quốc ở biên giới Tây Nam, biên giới phía Bắc và làm nghĩa vụ quốc tế, giúp nhân dân Lào bảo vệ vững chắc thành quả cách mạng, giúp nhân dân Campuchia thoát khỏi nạn diệt chủng, thực hiện công cuộc hồi sinh dân tộc”¹.

Bước vào thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, công tác đảng, công tác chính trị đã tập trung thực hiện tốt nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu; tích cực, chủ động tham gia đấu tranh phòng, chống âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ, đòi “đa nguyên chính trị, đa đảng đối lập”, “phi chính trị hóa” Quân đội của các thế lực thù địch, hòng xóa bỏ chế độ xã hội chủ nghĩa ở nước ta, tách Quân đội ta ra khỏi sự lãnh đạo của Đảng. Đồng thời, uốn nắn, khắc phục các biểu hiện ảo tưởng về sự thay đổi bản chất của chủ nghĩa đế quốc, các biểu hiện dao động, thiếu tin tưởng vào việc thực hiện mục tiêu và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội mà Đảng, Bác Hồ và Nhân dân ta đã lựa chọn.

Công tác tư tưởng đã chủ động bám sát tình hình, nhiệm vụ, đối tác, đối tượng tác chiến, chú trọng đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp tiến hành; phát huy sức mạnh tổng hợp, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động, thông qua nhiều hình thức, biện pháp đã tập trung vào nâng cao bản lĩnh chính trị, trình độ sẵn sàng chiến đấu và sức mạnh chiến đấu Quân đội. Với mục tiêu, nhiệm vụ đã xác định, toàn quân tập trung giáo dục, nâng cao nhận thức về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhiệm vụ của cách mạng, bản chất, mục tiêu, lý tưởng chiến đấu, chức năng, nhiệm vụ của Quân đội, truyền thống vẻ vang của dân tộc và của Quân đội...; kiên quyết đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi các biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, v.v. Nhờ đó, trận địa tư tưởng của Đảng trong Quân đội luôn được củng cố, giữ vững và phát huy cao độ, “… toàn quân luôn đoàn kết, thống nhất cao, tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Đảng, Nhà nước và Nhân dân, sẵn sàng nhận và hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao”².

Thứ hai, khẳng định rõ sự cần thiết phải giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với Quân đội; xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh; không ngừng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên

Trong mọi hoàn cảnh, Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam đều chủ động tham mưu với Quân ủy Trung ương, Ban Bí thư, Bộ Chính trị các quyết sách đúng đắn, từng bước hoàn thiện cơ chế lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội; xác định rõ công tác đảng, công tác chính trị luôn có vị trí đặc biệt quan trọng trong quán triệt, giữ vững và thực hiện nguyên tắc Đảng lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với Quân đội; thường xuyên chăm lo xây dựng và củng cố hệ thống tổ chức đảng các cấp trong toàn quân, nhất là xây dựng tổ chức cơ sở đảng trong sạch, vững mạnh, làm hạt nhân lãnh đạo xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Chủ động kiện toàn cấp ủy đủ về số lượng, cơ cấu hợp lý, có chất lượng cao. Xây dựng, hoàn thiện và triển khai thực hiện nghiêm quy chế làm việc, quy chế lãnh đạo các mặt công tác trọng yếu, giữ vững nguyên tắc tập trung dân chủ; cải tiến lề lối, tác phong và phương pháp công tác; đổi mới, nâng cao chất lượng sinh hoạt đảng, tự phê bình và phê bình, tăng cường đoàn kết thống nhất trong cấp ủy, chi bộ và cơ quan, đơn vị; không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu, góp phần xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị; xây dựng Đảng bộ Quân đội trong sạch, vững mạnh tiêu biểu, mẫu mực.

Trong các thời kỳ của cách mạng, nhất là trong thời kỳ mới, đội ngũ cán bộ Quân đội luôn được quan tâm xây dựng, củng cố với số lượng phù hợp, chất lượng ngày càng cao, cơ cấu tổ chức hợp lý; tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Đảng, Nhà nước và Nhân dân; dũng cảm, kiên cường, mưu trí, sáng tạo trong chiến đấu, tận tụy và quyết tâm cao trong huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, công tác và lao động sản xuất, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng Quân đội, củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc. Kết hợp chặt chẽ giữa xây dựng, củng cố, kiện toàn cấp ủy với xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên; kịp thời kiện toàn cán bộ, nhất là cán bộ chủ trì các cấp có trình độ, năng lực, có tín nhiệm cao vào cấp ủy. Trước và sau mỗi nhiệm kỳ đại hội Đảng đều làm tốt công tác quy hoạch, bố trí, sử dụng cán bộ, trước hết là đội ngũ cán bộ chủ trì ở các cấp; có đủ bản lĩnh, trí tuệ giải quyết hiệu quả các tình huống phức tạp; tỉnh táo, nhạy bén, lãnh đạo, chỉ huy đơn vị vượt qua mọi khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Thứ ba, tập trung xây dựng và không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của cơ quan chính trị, đội ngũ cán bộ chính trị các cấp

Suốt 80 năm qua, công tác đảng, công tác chính trị luôn khẳng định vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng trong xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị, trở thành “linh hồn, mạch sống” trong mọi hoạt động, nhất là thực hiện tốt các chức năng, nhiệm vụ của Quân đội, các nhiệm vụ đột xuất được Đảng, Nhà nước và Nhân dân giao phó. Toàn quân đã xây dựng được hệ thống cơ quan chính trị và đội ngũ cán bộ chính trị vững mạnh, có nhiều đổi mới, sáng tạo, không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động công tác đảng, công tác chính trị theo chức năng, nhiệm vụ. Đội ngũ cán bộ chính trị được xây dựng, phát triển cả về phẩm chất, năng lực, phương pháp, tác phong công tác. Biên chế tổ chức cơ quan chính trị và đội ngũ cán bộ chính trị trong Quân đội thường xuyên được kiện toàn, củng cố từ đại đội đến cấp quân khu và cơ quan chiến lược, thực hiện nghiêm chủ trương điều chỉnh tổ chức, biên chế Quân đội tinh, gọn, mạnh. Các cơ quan có chức năng toàn quân của Tổng cục Chính trị hoàn thành tốt việc tham mưu, chỉ đạo, hướng dẫn các mặt, các nội dung công tác đảng, công tác chính trị trong toàn quân.

Từng bước hoàn thiện và ban hành các quy chế, quy định, Điều lệ công tác đảng, công tác chính trị trong Quân đội nhân dân Việt Nam, nhất là từ khi có Nghị quyết số 51-NQ/TW, ngày 20/7/2005 của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 513-NQ/ĐUQSTW, ngày 17/11/2005 của Đảng ủy Quân sự Trung ương (nay là Quân ủy Trung ương), thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ, mối quan hệ công tác của cơ quan chính trị; chức trách, nhiệm vụ, mối quan hệ công tác của cán bộ chính trị được xác định đầy đủ hơn, làm cơ sở tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị. Công tác nghiên cứu khoa học, tổng kết thực tiễn, đúc rút kinh nghiệm công tác đảng, công tác chính trị được đẩy mạnh, góp phần bổ sung, phát triển lý luận về xây dựng Đảng và chính quyền Nhà nước, hoàn thiện cơ chế lãnh đạo của Đảng và phát triển tư duy mới về xây dựng Quân đội, củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới.

Thứ tư, tập trung khẳng định những vấn đề có tính nguyên tắc trong giữ vững và tăng cường mối quan hệ máu thịt giữa Quân đội với Nhân dân, mãi xứng đáng là Quân đội của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân

Thực hiện chức năng đội quân công tác, đội quân lao động sản xuất, cấp ủy, tổ chức đảng, đội ngũ chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy và cơ quan chính trị các cấp trong toàn quân đã tăng cường giáo dục cán bộ, chiến sĩ nhận thức đầy đủ, sâu sắc ý nghĩa, nội dung, yêu cầu của công tác dân vận. Chú trọng quán triệt quan điểm chiến tranh nhân dân, bản chất, truyền thống tốt đẹp của quân đội cách mạng, ý thức kỷ luật và thái độ khi quan hệ với nhân dân, v.v. Toàn quân tích cực tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện thắng lợi mọi chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, vững tin vào thắng lợi của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; động viên quần chúng nhân dân nâng cao tinh thần cảnh giác cách mạng, cùng toàn Đảng, toàn quân kiên quyết đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, phá hoại mối quan hệ đoàn kết quân dân, góp phần giữ vững ổn định chính trị - xã hội. Cán bộ, chiến sĩ các đơn vị quân đội đã phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền, đoàn thể địa phương tổ chức tốt hoạt động kết nghĩa và các đợt hành quân dã ngoại làm công tác dân vận; thành lập các tổ, đội công tác tham gia xây dựng, củng cố cơ sở chính trị địa phương vững mạnh, chuyển giao tiến bộ khoa học, kỹ thuật cho đồng bào các dân tộc ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo; thực hiện tốt phong trào thi đua “Dân vận khéo”, xây dựng các điểm sáng văn hóa, xã hội, thúc đẩy công tác thông tin, tuyên truyền nâng cao dân trí, xây dựng các khu dân cư văn hóa, tích cực tham gia có hiệu quả vào phong trào giúp dân xóa đói, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh; là lực lượng nòng cốt tham gia hiệu quả công tác phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, cứu nạn, cứu hộ; giúp đỡ địa phương tăng cường củng cố “thế trận lòng dân”, làm nền tảng vững chắc để xây dựng và củng cố thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân gắn với xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc; phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội.

Thượng tướng Trịnh Văn Quyết thăm hỏi, tặng quà cho người dân thôn Đồng Tâm, xã Yên Thành, huyện Quang Bình, tỉnh Hà Giang chịu ảnh hưởng bởi cơn bão số 3 (9/2024). Ảnh: qdnd.vn

Tổng cục Chính trị đã tham mưu với Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan chức năng chủ trì phối hợp nghiên cứu, tham mưu, đề xuất ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ công tác dân vận theo chức năng ngành đảm nhiệm, giúp các cấp, các ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị quán triệt, triển khai thực hiện tốt nhiệm vụ, lan tỏa phẩm chất, hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ” trong lòng nhân dân và bạn bè quốc tế; làm sâu sắc hơn mối quan hệ gắn bó máu thịt giữa Quân đội với Nhân dân, xây dựng và củng cố lòng tin của Nhân dân với Đảng, Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa. Vì vậy, công tác dân vận của Quân đội luôn được ghi nhận và đánh giá là “điểm sáng” trong công tác dân vận của Đảng.

Những thành tựu của công tác đảng, công tác chính trị trong Quân đội 80 năm qua là rất to lớn, có ý nghĩa và giá trị cả về lý luận và thực tiễn. Thành công đó bắt nguồn từ sự lãnh đạo, chỉ đạo đúng đắn, sáng suốt của Đảng, của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng; sự phối hợp, giúp đỡ tận tình, hiệu quả của các ban, bộ, ngành Trung ương, của cấp ủy, chính quyền các địa phương và sự đùm bọc, giúp đỡ của nhân dân; sự đóng góp to lớn của Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, sự nỗ lực phấn đấu, hy sinh của các thế hệ cán bộ, chiến sĩ toàn quân. Đây là những thành tựu rất quan trọng, cũng là những kinh nghiệm quý báu, cần được tiếp tục nghiên cứu, vận dụng và phát huy hơn nữa trong xây dựng Quân đội, củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Những năm tới, tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến nhanh, phức tạp, khó dự báo. Cục diện thế giới đa cực, đa trung tâm, cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn ngày càng gay gắt, toàn diện. Các thách thức an ninh truyền thống, an ninh phi truyền thống, nhất là tranh chấp chủ quyền lãnh thổ, tài nguyên, hoạt động khủng bố, chạy đua vũ trang, thiên tai, dịch bệnh, biến đổi khí hậu vẫn là những thách thức nghiêm trọng, ngày càng phức tạp hơn. Trong nước, những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử của công cuộc đổi mới tạo những tiền đề quan trọng để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong kỷ nguyên mới - Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc trong thời đại mới, hướng đến 100 năm thành lập Đảng, 100 năm thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam). Tuy nhiên, đất nước ta phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Bốn nguy cơ mà Đảng ta đã chỉ ra vẫn hiện hữu, có mặt còn diễn biến phức tạp và có những biểu hiện mới. Nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong bối cảnh toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế và sự phát triển vượt bậc của khoa học, công nghệ đặt ra những yêu cầu mới cao hơn; việc điều chỉnh tổ chức biên chế, lực lượng Quân đội và tác động từ mặt trái của cơ chế kinh tế thị trường ảnh hưởng không nhỏ đến tư tưởng, tâm lý của cán bộ, chiến sĩ, người lao động. Tình hình đó, đòi hỏi phải tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị đáp ứng yêu cầu xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, sẵn sàng chiến đấu hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội. Để thực hiện nhiệm vụ vẻ vang mà Đảng, Nhà nước và Nhân dân giao phó; hoạt động công tác đảng, công tác chính trị cần tập trung thực hiện tốt những vấn đề cơ bản sau:

Một là, tiếp tục quán triệt, nắm vững chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc và xây dựng Đảng bộ Quân đội trong tình hình mới

Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ việc tổ chức nghiên cứu, học tập, quán triệt, triển khai thực hiện các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Trung ương, của Quân ủy Trung ương theo hướng thiết thực, hiệu quả, sát thực tiễn huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu; xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại, phù hợp với từng đối tượng cụ thể. Các cấp ủy, tổ chức đảng, đội ngũ chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy, cơ quan chính trị các cấp phải quán triệt sâu sắc các nghị quyết, chỉ thị, quy định, kết luận của Đảng, của Quân ủy Trung ương về quân sự, quốc phòng, xây dựng Đảng; trọng tâm là Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ XI; Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới; các chiến lược về quân sự, quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc trên không gian mạng, bảo vệ biên giới quốc gia và các quy định về trách nhiệm nêu gương, về chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên, quy định về những điều đảng viên không được làm, v.v. Tiến hành rà soát các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ chủ yếu mà nghị quyết Đại hội đảng nhiệm kỳ đã đề ra và chương trình hành động toàn khóa đã xác định để có chủ trương, giải pháp lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, hoàn thành theo kế hoạch với kết quả và chất lượng tốt nhất.

Tổ chức quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm Chỉ thị số 35-NQ/TW, ngày 14/6/2024 của Bộ Chính trị, Chỉ thị số 2960-CT/QUTW, ngày 18/7/2024 của Thường vụ Quân ủy Trung ương về đại hội đảng các cấp trong Đảng bộ Quân đội tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng và các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của Trung ương, Quân ủy Trung ương, Tổng cục Chính trị về đại hội đảng các cấp. Các cấp ủy, tổ chức đảng và từng cán bộ, đảng viên trong Quân đội phải coi đây là nhiệm vụ chính trị trọng tâm để xác định quyết tâm làm tốt công tác chuẩn bị và tổ chức thật tốt đại hội; phấn đấu đại hội Đảng các cấp trong Đảng bộ Quân đội phải thực sự tiêu biểu, mẫu mực, góp phần quan trọng vào thành công của Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Phát huy vai trò, trách nhiệm trong tổ chức nghiên cứu, học tập, quán triệt và triển khai thực hiện có hiệu quả nghị quyết đại hội đảng các cấp nhiệm kỳ 2025 - 2030, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ XII và Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, tiến lên hiện đại.

Hai là, tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các cấp ủy, tổ chức đảng, đội ngũ đảng viên, xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị

Tập trung chăm lo xây dựng Đảng bộ Quân đội thật sự trong sạch, vững mạnh, gương mẫu, tiêu biểu; nâng cao năng lực lãnh đạo toàn diện và sức chiến đấu của các cấp ủy, tổ chức đảng. Tăng cường “đổi mới nội dung, phương thức, phong cách lãnh đạo, lề lối làm việc, nâng cao tinh thần trách nhiệm, năng lực của cấp ủy, bí thư cấp ủy”³, bảo đảm vai trò hạt nhân và lãnh đạo toàn diện; chấp hành nghiêm các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng, nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình và phê bình, giữ vững kỷ luật, kỷ cương, đoàn kết nội bộ. Chăm lo xây dựng các tổ chức đảng thực sự trong sạch, vững mạnh gắn với xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”.

Tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác đánh giá chất lượng tổ chức cơ sở đảng và đảng viên; hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật của Đảng. Đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, XII, XIII) và các kết luận, chỉ thị, quy định của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Quân ủy Trung ương, gắn với thực hiện hiệu quả việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; tiếp tục triển khai thực hiện Cuộc vận động Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới, v.v. Thực hiện tốt trách nhiệm nêu gương, vai trò tiên phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên phải được lan tỏa trong toàn quân và trong toàn xã hội. Chú trọng công tác bảo vệ chính trị nội bộ, bảo đảm an ninh, an toàn, giữ vững sự đoàn kết, thống nhất. Kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; kịp thời phát hiện, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ngay từ cơ sở.

Ba là, phát huy vai trò của đội ngũ cán bộ, nhất là đội ngũ cán bộ chính trị các cấp, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới

Toàn quân tiếp tục quán triệt, thực hiện có hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị của Đảng về công tác cán bộ, trọng tâm là Nghị quyết số 109-NQ/QUTW, ngày 11/02/2019 của Quân ủy Trung ương về “Xây dựng đội ngũ cán bộ Quân đội, nhất là cấp chiến dịch, chiến lược đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới”, Quy chế số 2036-QC/QUTW, ngày 16/6/2023 của Quân ủy Trung ương về “Lãnh đạo công tác cán bộ trong Quân đội nhân dân Việt Nam”, tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp “vững vàng, kiên định, gương mẫu về phẩm chất đạo đức, lối sống, có số lượng, cơ cấu hợp lý, chất lượng cao, thích ứng tốt với sự phát triển của tình hình, đáp ứng mục tiêu, yêu cầu xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”⁴.

Các cấp ủy, tổ chức đảng phải chấp hành nghiêm nguyên tắc, quy chế, quy trình về công tác cán bộ; gắn xây dựng đội ngũ cán bộ với xây dựng đội ngũ đảng viên, xây dựng đội ngũ cán bộ chủ trì với xây dựng cấp ủy; kết hợp chặt chẽ giữa công tác cán bộ với công tác xây dựng Đảng và đẩy mạnh học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt công tác quy hoạch và luân chuyển, quản lý, nhận xét, đánh giá, đào tạo, bồi dưỡng và thực hiện chính sách đối với cán bộ. Đẩy mạnh xây dựng, phát triển nguồn nhân lực quân sự chất lượng cao; kịp thời quán triệt và triển khai thực hiện hiệu quả Đề án “Chính sách thu hút, trọng dụng nhân tài đối với Quân đội nhân dân Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050”. Làm tốt công tác quy hoạch, chuẩn bị nhân sự cho đại hội đảng các cấp nhiệm kỳ 2025 - 2030. Tăng cường kiểm soát chặt chẽ quyền lực, chống chạy chức, chạy quyền, kiên quyết xử lý những hiện tượng tiêu cực trong công tác cán bộ.

Quán triệt, thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 51/NQ-TW của Bộ Chính trị (khóa IX), Nghị quyết số 513/NQ-ĐUQSTW của Đảng ủy Quân sự Trung ương (nay là Quân ủy Trung ương) về “Tiếp tục hoàn thiện cơ chế lãnh đạo của Đảng, thực hiện chế độ một người chỉ huy gắn với thực hiện chế độ chính ủy, chính trị viên trong Quân đội nhân dân Việt Nam”. Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ chính trị vững mạnh toàn diện, nhất là về khả năng tham mưu, đề xuất với Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng những vấn đề chiến lược nhằm tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với nhiệm vụ xây dựng Quân đội, sự nghiệp củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc. Chú trọng bồi dưỡng nâng cao trình độ, năng lực lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức quán triệt, thực hiện các nghị quyết, chỉ thị về công tác đảng, công tác chính trị và nâng cao trình độ, năng lực chủ trì về chính trị của đội ngũ chính ủy, chính trị viên trong Quân đội. Cơ quan chính trị và cán bộ chính trị cần nhận rõ vị trí, vai trò, trọng trách của mình, tích cực tự học, tự rèn, trau dồi phẩm chất và năng lực toàn diện, tương xứng với chức trách, nhiệm vụ được giao.

Bốn là, tiếp tục đổi mới nội dung, hình thức, biện pháp hoạt động công tác đảng, công tác chính trị trong các nhiệm vụ, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ cả thường xuyên và đột xuất

Công tác đảng, công tác chính trị trong Quân đội phải bám sát tình hình thực tiễn của đất nước, của Quân đội và những tác động của tình hình quốc tế để chủ động giải quyết vấn đề về nhận thức, tư tưởng chính trị, thấy rõ những thuận lợi, khó khăn để đề ra nội dung, hình thức, biện pháp hoạt động phù hợp. Do vậy, cần tiếp tục đổi mới nội dung, đa dạng hóa hình thức, biện pháp nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị, làm cho hoạt động này ngày càng thấm sâu vào các hoạt động quân sự.

Cấp ủy, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy và cơ quan chính trị các cấp “tiếp tục đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương thức công tác tư tưởng theo hướng chủ động, thiết thực, kịp thời và hiệu quả”⁵. Quán triệt và thực hiện tốt Chỉ thị số 2423-CT/QUTW, ngày 09/11/2023 của Quân ủy Trung ương “về đổi mới, nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị trong giai đoạn mới”, Quy chế giáo dục chính trị trong Quân đội nhân dân và Dân quân tự vệ, các chỉ thị, hướng dẫn công tác giáo dục chính trị. Đổi mới nội dung tuyên truyền, giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối, quan điểm của Đảng, bản chất cách mạng, truyền thống, nhiệm vụ của Quân đội và đơn vị. Kết hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa đổi mới nội dung với đổi mới hình thức, phương pháp giáo dục. Phát huy vai trò của các thiết chế văn hóa, hệ thống bảo tàng, nhà truyền thống, phòng Hồ Chí Minh, các phương tiện thông tin tuyên truyền nâng cao chất lượng giáo dục chính trị. Phát huy sức mạnh tổng hợp, vai trò của các lực lượng, nòng cốt là Ban Chỉ đạo 35, lực lượng 47 các cấp, các cơ quan thông tấn, báo chí trong tuyên truyền, lan tỏa gương người tốt, việc tốt, hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ”, chủ động đấu tranh phòng, chống “diễn biến hòa bình”, “phi chính trị hóa”, “dân sự hóa” Quân đội, nhất là trên internet, mạng xã hội, “bảo vệ vững chắc trận địa tư tưởng của Đảng, bảo đảm cho Quân đội luôn trung thành tuyệt đối với Tổ quốc, Đảng và Nhân dân, vững vàng trước những khó khăn, thử thách”⁶.

Cấp ủy, tổ chức đảng, tổ chức chỉ huy các cấp cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quán triệt và thực hiện tốt nội dung, quy trình, các bước của công tác quản lý tư tưởng, nắm và định hướng dư luận. Thường xuyên nắm chắc tình hình, diễn biến tư tưởng của bộ đội, dư luận trong cơ quan, đơn vị và địa bàn đóng quân; vận dụng, kết hợp các hình thức, phương pháp tiến hành và huy động các lực lượng tham gia; chủ động dự báo, phân tích, nhận định, đánh giá, giải quyết kịp thời, hiệu quả những vấn đề tư tưởng nảy sinh, giữ vững ổn định, vững vàng về tư tưởng, sự thống nhất, đồng thuận trong cơ quan, đơn vị. Kết hợp chặt chẽ giữa quản lý tư tưởng với quản lý kỷ luật, giáo dục thuyết phục với các biện pháp hành chính, biểu dương, khen thưởng; đồng thời, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật, kỷ luật, làm rõ trách nhiệm của lãnh đạo, chỉ huy. Kết hợp chặt chẽ giữa “xây” và “chống”, “xây” là cơ bản, lâu dài, “chống” là nhiệm vụ cấp bách, thường xuyên. Thực hiện hiệu quả phương châm: “lấy cái đẹp, dẹp cái xấu”, “lấy tích cực đẩy lùi tiêu cực”. Đẩy mạnh xây dựng môi trường văn hóa quân sự lành mạnh, phong phú trong Quân đội.

Đổi mới nội dung, hình thức, biện pháp cần tiến hành đồng bộ trên tất cả các mặt hoạt động, bảo đảm ở đâu có bộ đội, ở đó có hoạt động công tác đảng, công tác chính trị, có sự lãnh đạo của cấp ủy, tổ chức đảng, sự chỉ đạo, quản lý của người chỉ huy. Kết hợp chặt chẽ giữa công tác tư tưởng, công tác tổ chức và công tác chính sách phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới; thường xuyên kiện toàn tổ chức và hệ thống quy chế, quy định, tuyệt đối không để xảy ra sự gián đoạn hay “khoảng trống” trong công tác lãnh đạo, chỉ huy, quản lý và điều hành. Hình thức, phương pháp tiến hành công tác đảng, công tác chính trị phải phong phú, đa dạng, phù hợp. Cấp ủy, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy và cơ quan chính trị các cấp cần phát huy tốt vai trò, trách nhiệm, có tinh thần dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới sáng tạo, dám đương đầu với khó khăn, thử thách và quyết liệt trong hành động vì nhiệm vụ chung. Không ngừng đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị trong các nhiệm vụ, nhất là trong chiến đấu, sẵn sàng chiến đấu, huấn luyện, diễn tập, phòng, chống thiên tai, cứu nạn, cứu hộ và trong công tác quân sự, quốc phòng địa phương, đối ngoại quốc phòng,… thực hiện tốt nhiệm vụ “chiến đấu” của Quân đội trong thời bình.

Năm là, phát huy sức mạnh tổng hợp trong nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị

Để phát huy sức mạnh tổng hợp của mọi tổ chức, mọi người trong quá trình tiến hành hoạt động công tác đảng, công tác chính trị phải chăm lo xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh, tổ chức chỉ huy, tổ chức quần chúng vững mạnh. Kết hợp chặt chẽ công tác đảng với công tác tham mưu, hậu cần, kỹ thuật và các mặt công tác khác. Tăng cường phối hợp chặt chẽ với các ban, bộ, ngành ở Trung ương; giữa lãnh đạo, chỉ huy, cơ quan chính trị các cấp trong Quân đội với cấp ủy, chính quyền và cơ quan chức năng các cấp trong hệ thống chính trị để tiến hành và nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động công tác đảng, công tác chính trị. Chăm lo xây dựng các tổ chức quần chúng và hội đồng quân nhân vững mạnh, hoạt động đúng chức năng, nhiệm vụ. Các cơ quan, đơn vị trong toàn quân phải thường xuyên phát huy vai trò, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên, quân nhân, công nhân, viên chức quốc phòng trong tiến hành công tác đảng, công tác chính trị. Mặt khác, chủ động khai thác các nguồn lực, bảo đảm ngân sách, trang bị vật tư công tác đảng, công tác chính trị. Coi trọng công tác sơ kết, tổng kết kinh nghiệm hoạt động thực tiễn, nghiên cứu lý luận về công tác đảng, công tác chính trị trước yêu cầu nhiệm vụ xây dựng Quân đội, củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc trong kỷ nguyên mới của dân tộc.

Thực tiễn quá trình xây dựng, chiến đấu, chiến thắng và trưởng thành của Quân đội nhân dân Việt Nam 80 năm qua đã khẳng định, công tác đảng, công tác chính trị là “linh hồn, mạch sống”, bảo đảm cho Quân đội ta luôn giữ vững và tăng cường bản chất giai cấp công nhân, tính nhân dân và tính dân tộc, làm cho Quân đội thực sự là Quân đội của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân, xứng danh “Bộ đội Cụ Hồ”. Trước yêu cầu nhiệm vụ xây dựng Quân đội, củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, đòi hỏi cấp ủy, tổ chức đảng, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy, cơ quan chính trị các cấp nêu cao tinh thần trách nhiệm, quán triệt, triển khai thực hiện đồng bộ các chủ trương, giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị, góp phần giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với Quân đội, xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị, làm cơ sở nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu, thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ được giao, xứng đáng với sự tin cậy của Đảng, Nhà nước và Nhân dân.

Thượng tướng TRỊNH VĂN QUYẾT, Bí thư Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam
_____________________        

1 - Bộ Quốc phòng – Quốc phòng Việt Nam 2019, Nxb CTQGST, H. 2019, tr. 76.

2 - Tổng cục Chính trị – Tài liệu nghiên cứu, học tập, quán triệt Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ XI, Nhiệm kỳ 2020 - 2025, Nxb QĐND, H. 2020, tr. 39-40.

3 - ĐCSVN – Văn kiện Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, Nxb CTQGST, H. 2022, tr. 167.

4 - Nguyễn Phú Trọng – Một số vấn đề về đường lối quân sự, chiến lược quốc phòng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa thời kỳ mới, Nxb CTQGST, H. 2023, tr. 40.

5 - ĐCSNV – Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb CTQGST, H. 2021, tr. 181.

6 - Nguyễn Phú Trọng – Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, Nxb CTQGST, H. 2022, tr. 431 - 432.