Sau khi đất nước thống nhất, để góp phần quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc, ngày 06/11/1975, Bộ Quốc phòng ra Quyết định số 180/QĐ-QP tổ chức lại Tiểu đoàn Công binh thành Trung tâm Công binh trực thuộc Quân chủng Hải quân và lấy phiên hiệu là Trung đoàn 131 (tiền thân của Lữ đoàn Công binh 131 ngày nay).

Ban Chấp hành Đảng bộ Lữ đoàn nhiệm kỳ 2025 - 2030 ra mắt Đại hội.

Trong suốt chặng đường 50 năm xây dựng, chiến đấu, phục vụ chiến đấu và trưởng thành, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ của Lữ đoàn đã thầm lặng vượt qua muôn vàn khó khăn, gian khổ, hy sinh, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ xây dựng công trình quân sự, bảo đảm công binh cho Quân chủng thực hiện các nhiệm vụ, mở đường cho các lực lượng vươn ra biển lớn, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc. Với thành tích xuất sắc đạt được, Lữ đoàn vinh dự được Đảng, Nhà nước hai lần phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân (năm 1989, 2005), tặng thưởng 05 Huân chương Chiến công (01 hạng Nhất, 02 hạng Nhì, 02 hạng Ba), 03 Huân chương Bảo vệ Tổ quốc (02 hạng Nhất, 01 hạng Nhì) và được Chính phủ, Bộ Quốc phòng, Quân chủng Hải quân tặng nhiều phần thưởng cao quý khác.

Những năm gần đây, trước yêu cầu nhiệm vụ xây dựng Quân chủng, bảo vệ chủ quyền biển, đảo Tổ quốc trong tình hình mới, nhiệm vụ của Lữ đoàn có sự phát triển. Cùng với thực hiện nhiệm vụ chính trị trung tâm là huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, Lữ đoàn còn được giao nhiều nhiệm vụ quan trọng, như: xây dựng công trình quân sự; dò tìm, xử lý bom mìn, vật nổ, phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn và thực hiện các nhiệm vụ khác. Vì thế, trong thời bình, cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn vẫn thường xuyên phải cơ động, thực hiện nhiệm vụ nơi vùng sâu, vùng xa, biên giới, đầu sóng, ngọn gió biển, đảo tiền tiêu; tính chất công việc nguy hiểm, độc hại, thậm chí phải đối mặt với mất mát, hy sinh.

Để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, xứng đáng với truyền thống “Mở đường thắng lợi” trên biển, Lữ đoàn đặc biệt quan tâm và đặt lên hàng đầu việc xây dựng vững mạnh về chính trị. Đây là nhân tố quyết định thắng lợi mọi nhiệm vụ. Theo đó, Đảng ủy, chỉ huy Lữ đoàn đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị thực hiện có hiệu quả đề án, chỉ thị về công tác giáo dục chính trị, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị trong thực hiện các nhiệm vụ, nhất là trong huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu; xây dựng công trình phòng thủ trên biển, đảo, rà phá bom mìn, vật cản; xây dựng chính quy, quản lý kỷ luật, v.v. Đặc biệt, Lữ đoàn tập trung giáo dục, quán triệt cho bộ đội thấy rõ vinh dự, trách nhiệm của người chiến sĩ khi được giao trọng trách “Mở đường thắng lợi” trên biển; nắm vững, nhận thức đúng về tình hình thế giới, khu vực, tình hình trên Biển Đông, nhất là trước những vấn đề phức tạp, làm rõ âm mưu, thủ đoạn hoạt động của nước ngoài, quan điểm, chủ trương giải quyết các tranh chấp trên biển của Đảng, Nhà nước ta. Từ đó, nâng cao nhận thức của cán bộ, chiến sĩ về đối tác, đối tượng, nhiệm vụ của đơn vị, xây dựng ý chí, quyết tâm khắc phục khó khăn, nêu cao tinh thần trách nhiệm trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ. Mặt khác, Lữ đoàn chỉ đạo các cơ quan, đơn vị đẩy mạnh thực hiện dân chủ ở cơ sở; chủ động nắm và quản lý tốt tình hình tư tưởng, các mối quan hệ của quân nhân, thực hiện hiệu quả “4 không”, “3 nhanh”¹; giải quyết kịp thời, dứt điểm những vấn đề vướng mắc về tư tưởng, giúp cán bộ, chiến sĩ yên tâm công tác, gắn bó, cống hiến xây dựng Đơn vị.

Thủ trưởng Lữ đoàn kiểm tra mô hình học cụ trong Lễ ra quân huấn luyện.

Cùng với đó, Lữ đoàn chăm lo xây dựng các tổ chức vững mạnh; đặc biệt là tập trung nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các cấp ủy, chi bộ, tổ chức đảng, nhất là ở các phân đội, đơn vị làm nhiệm vụ độc lập, nơi khó khăn, gian khổ; thực hiện có hiệu quả mô hình chi bộ, đảng bộ cơ sở “4 tốt”² gắn với xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”. Nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện phong trào Thi đua Quyết thắng gắn với đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, Cuộc vận động Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới, v.v. Với cách làm phù hợp, hằng năm, 100% cấp ủy, tổ chức đảng, trên 90%, cán bộ, đảng viên hoàn thành tốt và xuất sắc nhiệm vụ; 100% cán bộ, đảng viên có bản lĩnh chính trị vững vàng, không suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống.

Nhằm không ngừng phát huy truyền thống “Mở đường thắng lợi”, Lữ đoàn tập trung nâng cao chất lượng huấn luyện gắn với thực hiện tốt nhiệm vụ xây dựng công trình chiến đấu. Để đạt mục tiêu đề ra, Lữ đoàn thường xuyên giáo dục cho cán bộ, chiến sĩ nắm chắc mục đích, yêu cầu, nội dung, chỉ tiêu huấn luyện gắn với nhiệm vụ xây dựng công trình. Tiến hành kiện toàn đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là đối với các khung huấn luyện chuyên ngành công binh, xây dựng công trình; xây dựng chương trình, kế hoạch, tiến trình biểu huấn luyện sát với chỉ lệnh huấn luyện của Quân chủng, phù hợp đối tượng, bảo đảm chính quy, thống nhất, khoa học. Đồng thời, thực hiện tốt chế độ thông qua giáo án, bài giảng; chuẩn bị đầy đủ vũ khí, trang bị, cơ sở vật chất phục vụ huấn luyện. Quá trình huấn luyện, Lữ đoàn chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tập trung thực hiện có hiệu quả khâu đột phá: “cơ bản, làm chủ, chuyên sâu trong khai thác, sử dụng vũ khí, trang bị kỹ thuật, thực hiện quy tắc an toàn; nâng cao chất lượng huấn luyện cán bộ”, lấy nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc làm mục tiêu huấn luyện. Trong đó, chú trọng huấn luyện làm chủ vũ khí, trang bị kỹ thuật mới, huấn luyện đêm, huấn luyện dã ngoại kết hợp với nhiệm vụ xây dựng công trình chiến đấu. Xuất phát từ đặc thù nhiệm vụ, lực lượng của các đơn vị thường xuyên phân tán ở các khu vực khác nhau, để nâng cao chất lượng thực hiện nhiệm vụ, Lữ đoàn luôn thực hiện phương châm “lấy công trường làm thao trường”, gắn thi công với huấn luyện, huấn luyện với thi công phù hợp với điều kiện thực tế; tập trung huấn luyện nâng cao trình độ tay nghề, khả năng khai thác, sử dụng các phương tiện, trang bị kỹ thuật, cũng như huấn luyện quy tắc bảo đảm an toàn cho đội ngũ cán bộ, nhân viên chuyên môn trực tiếp thi công công trình. Nhờ đó, những năm qua, 100% khoa mục huấn luyện đều đạt yêu cầu, có trên 80% khá, giỏi; huấn luyện chuyên ngành công binh 100% nội dung đạt giỏi, bảo đảm an toàn tuyệt đối; nhiều năm liền Lữ đoàn được Bộ Quốc phòng, Quân chủng tặng cờ “Đơn vị huấn luyện giỏi”. Các công trình do Lữ đoàn thi công đều bảo đảm “Bí mật, an toàn, chất lượng, tiến độ, tiết kiệm”, được các cấp nghiệm thu, đánh giá cao.

Cán bộ Binh chủng Công binh kiểm tra công trình do Lữ đoàn thi công.

Do nhiệm vụ có đặc thù cao, tính chất phức tạp, tiềm ẩn rủi ro, nguy hiểm lớn, để hoàn thành nhiệm vụ chính trị, Lữ đoàn chọn xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật là khâu đột phá. Theo đó, Lữ đoàn quán triệt đầy đủ các chỉ thị, quy định về xây dựng chính quy, quản lý kỷ luật đến toàn thể cán bộ, chiến sĩ; chỉ đạo quyết liệt đột phá “Xây dựng chính quy, quản lý bộ đội; bảo đảm an toàn; hạn chế thấp nhất vụ việc vi phạm pháp luật, kỷ luật nghiêm trọng”, thực hiện nghiêm “3 mẫu mực, 3 dứt điểm”³, không ngừng nâng cao ý thức tự giác trong chấp hành pháp luật, kỷ luật, các chế độ, quy định, lễ tiết tác phong của quân nhân. Đẩy mạnh thực hiện làm việc theo chức trách, hành động theo điều lệnh, cấp trên làm gương cho cấp dưới, cơ quan làm gương cho đơn vị, cán bộ làm gương cho chiến sĩ. Các cơ quan, đơn vị duy trì nghiêm chế độ, nền nếp sinh hoạt, học tập, công tác, quản lý chặt chẽ quân số, vũ khí trang bị, nhất là ở các bộ phận làm nhiệm vụ xây dựng công trình quân sự; rà phá bom mìn, vật nổ; thời điểm trong ngày nghỉ, giờ nghỉ. Cùng với đó, Lữ đoàn chú trọng gắn xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật với xây dựng môi trường văn hóa, xây dựng doanh trại “chính quy, sáng, xanh, sạch, đẹp”, chủ động phòng ngừa, ngăn chặn không để các tệ nạn xã hội xâm nhập vào đơn vị. Vì vậy, những năm qua, công tác xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật có bước tiến vững chắc, rõ rệt, không có cán bộ, chiến sĩ vi phạm kỷ luật nghiêm trọng, kỷ luật thông thường dưới 0,2%, nhiều năm liền Lữ đoàn đạt tiêu chuẩn vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”.

Cùng với các nội dung trên, Lữ đoàn thường xuyên bảo đảm đầy đủ, kịp thời hậu cần - kỹ thuật cho các nhiệm vụ. Quá trình thực hiện nhiệm vụ, lực lượng của Lữ đoàn phân tán trên các khu vực khác nhau, chủ yếu ở môi trường biển, đảo, điều kiện bảo đảm khó khăn, sử dụng nhiều phương tiện, khí tài đặc chủng, hiện đại nên công tác bảo đảm hậu cần - kỹ thuật có vai trò rất quan trọng. Để hoàn thành tốt trọng trách được giao, Lữ đoàn chỉ đạo cơ quan hậu cần - kỹ thuật tăng cường kiểm tra, đôn đốc công tác bảo đảm của các cơ quan, đơn vị, bộ phận; đẩy mạnh việc đổi mới phương thức, phân cấp trong bảo đảm. Với công tác hậu cần, Lữ đoàn luôn quan tâm tổ chức bảo đảm đầy đủ chế độ, tiêu chuẩn, nhất là việc bảo đảm ăn, ở, sinh hoạt, chăm sóc sức khỏe bộ đội; chú trọng bảo đảm cho lực lượng thực hiện nhiệm vụ trên các tuyến đảo, các khu vực khó khăn về nguồn lương thực, thực phẩm. Các đơn vị đẩy mạnh tăng gia sản xuất, đa dạng hóa vật nuôi, cây trồng; tích cực áp dụng tiến bộ khoa học, công nghệ hiện đại nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm tăng gia; thực hiện hiệu quả Phong trào thi đua “Ngành Hậu cần Quân đội làm theo lời Bác Hồ dạy”, góp phần nâng cao đời sống bộ đội⁴. Trong công tác kỹ thuật, Lữ đoàn duy trì nghiêm nền nếp các chế độ đăng ký, quản lý, sử dụng, bảo dưỡng vũ khí, trang bị, phương tiện kỹ thuật, bảo đảm đủ về số lượng, tốt về chất lượng cho các nhiệm vụ, đặc biệt là nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, xây dựng công trình quân sự, v.v. Tích cực đẩy mạnh thực hiện Cuộc vận động “Quản lý, khai thác vũ khí, trang bị kỹ thuật tốt, bền, an toàn, tiết kiệm và An toàn giao thông” và phong trào sáng kiến, sáng chế cải tiến kỹ thuật, áp dụng vào thực tiễn thực hiện nhiệm vụ, góp phần tiết kiệm chi phí, đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình.

Vinh dự, tự hào với truyền thống và những thành tích đã đạt được, cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn Công binh 131 tiếp tục khẳng định bản lĩnh, trí tuệ, sức sáng tạo, xứng đáng là lực lượng đi trước “Mở đường thắng lợi” trên hướng biển, góp phần xây dựng Quân chủng Hải quân “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”, quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc.

Thượng tá NGUYỄN TRẦN NAM, Lữ đoàn trưởng
____________________        

1 - “4 không”: không quân phiệt trong đơn vị; không để khoảng trống về tư tưởng; không lơi lỏng nền nếp chế độ; không để bị động, bất ngờ. “3 nhanh”: nắm tình hình nhanh, xử lý nhanh, báo cáo nhanh.

2 - Cán bộ, đảng viên có nhận thức, trách nhiệm tốt; nền nếp chế độ và chất lượng sinh hoạt chi bộ tốt; dân chủ, đoàn kết, kỷ luật tốt; tự phê bình và phê bình tốt.

3 - 3 mẫu mực: chào mẫu mực; gác mẫu mực; trực mẫu mực. 3 dứt điểm: đánh cờ, bài ăn tiền, đánh đề, cá độ, vay mượn tài sản không có khả năng trả lại; mua bán, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép chất ma túy; sử dụng rượu, bia sai quy định.

4 - Hằng năm, Lữ đoàn đều thực hiện đạt và vượt chỉ tiêu các mặt công tác hậu cần; 100% đầu mối được công nhận “Bếp nuôi quân giỏi, quản lý quân nhu tốt”; tỷ lệ quân số khỏe luôn đạt 99,5%.